Page 2 - Түркі әлемі - Türk Alemi - 2024.9.indd
P. 2
http://www.turkalemi.org/ http://www.turkalemi.org/
2 ЖА АЛЫ ТАР
№9 (266)
2024 жыл
Т РКІ ЛЕМІНДЕГІ АРХЕОЛОГИЯЛЫ ЗЕРТТЕУЛЕРДІ
Т РКІ ЛЕМІНДЕГІ АРХЕОЛОГИЯЛЫ ЗЕРТТЕУЛЕРДІ
ДАМЫТУ БОЙЫНША ДЕКЛАРАЦИЯ А ОЛ ОЙЫЛДЫ
ДАМЫТУ БОЙЫНША ДЕКЛАРАЦИЯ А ОЛ ОЙЫЛДЫ
Әзірбайжанның Шуша қаласында түркі әлемінің ғы- сөзінде Түркі академиясы түркі халықтарының тарихы асыратын тиімді алаңға айналдыру» деген Ш.Мұста-
лыми-зерттеу институттары мен археология орталықта- мен мәдениетінің сан алуан қырларын қамтитын ауқым- фаев түркі әлемінің ғалымдарына радиокөміртекті
ры қауымдастығының (ARICA) отырысы өтті. ды зерттеулермен белсенді түрде айналысып жатқанын анықтау бойынша бірлескен зертхана құруды ұсынды.
Түркі академиясы мен Әзірбайжан Ұлттық ғылым атап өтті. Осыған орай, академияда түркі халықтарының
академиясының Археология және антропология инсти- діни наным-сенімдерін, тарихын және мәдени ерекше- Сондай-ақ, шара барысында қазақ елінің археологы,
туты бірлесе ұйымдастырған шарада түркі елдерінің же- лігін баяндайтын маңызды сәулет және археологиялық тарихшы Әлкей Марғұланның туғанына 120 жыл толуы
текші археологтары мен сарапшылары бас қосты. ескерткіштерді анықтауға бағытталған «Түркі әлемінің және қазақтың көрнекті археологы Кемел Ақышевтың
Жиынға Әзірбайжан, Қазақстан, Қырғызстан, Түр- қасиетті географиясы» атты жобасы жүзеге асырылуда. туғанына 100 жыл толуы ерекше аталып өтті.
кия, Өзбекстан (оның ішінде Қарақалпақстан), Моңғолия «Мәселен, академия жүргізген соңғы қазбалар Шара соңында түркі әлеміндегі археологиялық зерт-
және Татарстан (РФ) елдерінің ғылыми институттары мен қатарына Көктүрік дәуіріне жататын Моңғолияның теулерді дамыту бойынша ынтымақтастықтың негізгі ба-
археология орталықтарының басшылары қатысты. Арханғай өңіріндегі мемориалдық кешен, Сырдария ғыттары мен қадамдары айқындалған декларацияға қол
Ғылыми басқосуда түркі елдері ғалымдарының тәжі- бассейніндегі, оның ішінде Қазақстанның Қызылор- қойылды.
рибесін бір арнаға тоғыстыратын археологиялық экспе- да облысындағы оғыз жәдігерлері кіреді. Археология Айта кетейік, Түркі әлемі археологиясы ғылыми-зерт-
дициялар мен зерттеулер жүргізу мүмкіндіктері талқы- саласындағы халықаралық ынтымақтастықты нығай- теу институттары мен орталықтарының қауымдастығы
ланды. тудың маңыздылығына баса мән беріледі. Академия (ARICA) 2023 жылдың қарашасында Самарқанд қаласын-
Түркі академиясының президенті Ш.Мұстафаев өз мақсаты – қауымдастықты ортақ жобаларды жүзеге да құрылған болатын.
АН
СТ
ҚАЗАҚСТАН мен ТҮРКІ АЗА СТАН,
ЗІРБАЙЖАН, ЫР ЫЗСТАН, Т
ЖІКСТАН
ҚАЗ
АҚ
Ү
Т
І
РК
мен
АЗА СТАН,
ЗІРБАЙЖАН, ЫР ЫЗСТАН, Т
ЖІКСТАН
МЕМЛЕКЕТТЕРІ ҰЙЫМЫ СПОРТ Ж
НЕ ЗБЕКСТАН
СКЕРІ БІРІГІП ДАЙЫНДАЛАДЫ
МЕМЛЕКЕТТЕРІ ҰЙЫМЫ СПОРТ
Ж
НЕ ЗБЕКСТАН
СКЕРІ БІРІГІП ДАЙЫНДАЛАДЫ
және ТУРИЗМ САЛАСЫНДАҒЫ
ж әне Т УР ИЗМ С А Л А С ЫН Д АҒ Ы Маңғыстау облысында «Бірлестік-2024» өңірлік халықаралық оқу-жаттығуы өтеді. Оған Әзірбайжан,
Т
ЫМ
АЙ
НЫҒ
Ы
ДЫ
А
Т
А
Т
АҚ
Т
ЫҚ
СТ
ЫНТЫМАҚТАСТЫҚТЫ НЫҒАЙТАДЫ Қазақстан, Қырғызстан, Тәжікстан және Өзбекстан елдерінің әскери контингенттері қатысады. Бұл туралы
ЫН
Ulys Қорғаныс министрлігіне сілтеме жасап хабарлайды.
Әскери маневрлер «Оймаша» полигонында, сондай-ақ Тоқмақ мүйісінен екі шақырым жердегі теңіз
Туризм және спорт министрі Ербол Мырзабосынов Түркі учаскесінде өтеді.
мемлекеттері ұйымының Бас хатшысы Кубанычбек Өмірәлиевпен «8-17 шілде аралығында әскери контингенттер қарулы қақтығысты оқшаулау бойынша бірлескен опе-
кездесті. рация дайындап, жүргізеді.
Аталған ведомствоның баспасөз қызметі атап өткендей, кез- Оқу-жаттығуға 4 мыңға жуық әскери қызметші және 700-дей қару-жарақ пен әскери техника жұмыл-
десу барысында тараптар Түркі мемлекеттері ұйымына мүше дырылатын болады. Тактикалық эпизодтар жердегі және әуедегі барлау топтарының, теңіз арнайы күш-
елдер арасындағы туризм және спорт саласындағы ынтымақтас- терінің, армиялық және майдандық авиация экипаждарының, әскери кемелер мен катерлердің, артилле-
тықтың өзекті мәселелерін талқылады. Қазақстан осы ұйымның риялық есептоптардың, шабуылдаушы және танк бөлімшелерінің қатысуымен өтеді. Оқу-жаттығу аясында
белсенді қатысушысы ретінде бауырластық қарым-қатынастарды мәдени-демалыс және спорттық іс-шараларды өткізу де қарастырылған. Әскери-қолданбалы спорт түрлері,
нығайтуға және түркі әлемін біріктіруге бағытталған бастамалар- «Бағдар» тактикалық бағдарлау және армиялық тактикалық атыстар бойынша жарыстар өтеді» делінген
ды қолдайды. министрлік хабарламасында.
Ербол Мырзабосынов Түркі мемлекеттері ұйымы елдері ара-
сында этноспорт бойынша тұрақты чемпионаттар мен турнирлер
өткізуді ұсынды. Бұл іс-шаралар спорт байланыстарын нығайтуға
БIШКЕКТЕ ХАЛЫЌАРАЛЫЌ «Ќ¦ТТЫ БIЛIК
және түркі халықтарының мәдени дәстүрлерін сақтауға көмекте- Б IШК Е К Т Е Х А ЛЫ Ќ А Р А ЛЫ Ќ « Ќ ¦ Т Т Ы Б I Л I К
седі.
Ф
Т
Т
М
Ы ¤
У
О
Р
I
М
К
Е
Л
I Ə
I»
Р
‡
жəне
Т
«Бүгін түркі дүниесі үшін ауқымды әрі маңызды спорттық жəне Т‡РКI ƏЛЕМI» ФОРУМЫ ¤ТТI
іс-шара – V-ші Дүниежүзілік көшпенділер ойындары бастала-
ды. Қазақстан Дүниежүзілік көшпенділер ойындарын түркі
халықтарының бірегей мәдени мұрасын сақтауға және наси- 2024 жылдың 20-қыркүйегінде Қырғызстанның астанасы Бішкек қаласында Қырғыз Ұлттық универси-
хаттауға бағытталған аса маңызды оқиға ретінде қарастырады. теті және ТҮРКСОЙ ұйымымен бірлесіп «Құтты білік және түркі әлемі» халықаралық форумы ұйымдасты-
Ойындар спорттық дәстүрлерді ілгерілетіп қана қоймай, халық- рылды.
тар арасындағы этникалық байланыстарды нығайта түсетініне Қырғыз Республикасы Президентінің нұсқауымен және Министрлер Кеңесінің шешімімен 21-қыркү-
сенімдіміз», – деді министр. йек Юсуф Хас Хаджибті еске алу күніне арналған болатын. Айтулы күнге орай ұйымдастырылған форумға
Ойындарға әлемнің 89 елінен келген 2700-ге жуық спорт- Түркия, Әзірбайжан, Қазақстан және Өзбекстаннан спикерлер мен ғалымдар қатысты.
шы мен ресми тұлға қатысады. Бәсекелер 21 спорт түрінен өтіп, Форумның ашылуында ТҮРКСОЙ Бас хатшысы Сұлтан Раев сөйлеген сөзінде ортақ түркі әлемі мәде-
97 медаль жиынтығы сарапқа салынады. ниеті мен өркениетін қорғауға және насихаттауға жұмыс істейтін ТҮРКСОЙ ұйымының түркі әлеміне қыз-
мет еткен тарихи тұлғаларға үлкен мән беретінін атап өтіп «Әсіресе Махмұд Қашқари, Жүсіп Баласағұн
және олардың шығармалары күн өткен сайын танылып келеді. Олардың көтерген терең мазмұндарын
ұғып, күн өткен сайын мән-мағынасын түсініп келеміз», – деді ол.
СТАМБ¦ЛДА сушы ғалымдардың түрлі тақырыптарда ғылыми баяндамалар жасаған форумы топтық суретке түсумен
СТАМБ¦ЛДА
Форумға Түркия атынан ЮНЕСКО Түркия Ұлттық комиссиясының төрағасы Өджал Оғыз қатысты. Қаты-
аяқталды.
«ЌАЗАЌСТАН–Т‡РКИЯ
«ЌАЗАЌСТАН–Т‡РКИЯ кізуге шешім қабылданды. Дәстүрге айналуды мақсат еткен форум Түрік әлемінің барлық астанасында
Осылайша, «Құтты білік және түркі әлемі» форумын 2025 жылы Әзірбайжанның астанасы Бакуде өт-
ДОСТЫЌ КОНЦЕРТI» ¤ТТI
ДОСТЫЌ КОНЦЕРТI» ¤ТТI өтеді деп жоспарлануда.
Қазақстанның Стамбұлдағы Бас консулдығының же-
Е
Л
У
АН
Т
НЫ
Т
К К
І
Н
І
І
С
Д
З
К – Т
Е
К
7 Ы
Р
К
Р
2
27 ЫРК ЙЕК – Т РКІМЕНСТАННЫ Т УЕЛСІЗДІК К НІ
Й
М
С
Е
Н
І
текшілігімен және Халықаралық ТҮРКСОЙ түркі мәдениеті
ұйымы мен Стамбұл қалалық әкімдігінің қолдауымен
Қазақстан мәдениет және сауда орталығы ұйымдастырған
Жыл сайын 27-қыркүйекте Түркіменстан халқы өз елінің тарихындағы маңызды оқиғаны – мемлекеттің
концертте Қазақстанның Алатау аймағынан «Ардагер» өнер
Тәуелсіздік күнін атап өтеді. КСРО ыдырағаннан кейін Түркімен Кеңестік Социалистік Республикасы пост-
тобы сахнаға шықты. Концертті Стамбұл өнер сүйер қауымы кеңестік кеңістікте өзінің мемлекеттік егемендігін жариялаған соңғы одақтық республикалардың бірі бол-
үлкен қызығушылықпен тыңдады. ды. Түркіменстанның Тәуелсіздік күнінде бүкіл Орталық Азия республикасында жаппай мерекелік шаралар
Концерт алдында сөз сөйлеген ТҮРКСОЙ Басқарма бас- өтеді. Мереке қарсаңында Түркіменстанның көрнекті азаматтарын – мәдениет, өнер, спорт және саясат
шысы Санжар Мүлазымоғлу ТҮРКСОЙ Бас хатшысы Сұлтан қайраткерлерін марапаттау дәстүрі қалыптасқан.
Раевтың құттықтауын жеткізді. Осы салтанатты күні Халықаралық «Түркі әлемі» газеті атынан ел басшылығын және Түркіменстанның
Концерт өнерпаздарға бас хатшы Сұлтан Раевтың ар- барша тұрғындарын шын жүректен құттықтаймыз және оларға бейбітшілік, өркендеу және тұрақты даму
найы алғыс хаттарын табыстаумен тамамдалды. тілейміз.
